Idea opieki nad artystami i naukowcami, powiązana z ich finansowym wsparciem znana jest od starożytności, kiedy to Caius Cilnius Maecenas, fundator instytucji, wspierał współczesnych mu twórców. Obecnie osoba mecenasa niewiele ma wspólnego z bajecznie bogatym miłośnikiem sztuki i nauki, nierzadko postrzeganym przez otoczenie jako nieszkodliwy szaleniec. Dawny mecenat dworski, magnacki czy kościelny zastąpiły wyspecjalizowane instytucje społeczne (fundacje i stowarzyszenia). Nowoczesny mecenat to także kluczowy element planowania rozwoju przedsiębiorstwa, w fachowym języku zwany CSR. 

CO TO JEST CSR?

Społeczna odpowiedzialność biznesu, z ang. Corporate Social Responsibility (CSR) to, dobrowolne zobowiązanie przedsiębiorstwa do włączania w zasięg swoich działań aspektów społecznych i środowiskowych. To także branie odpowiedzialności za wpływ wszelkich decyzji podejmowanych przez firmę na przestrzeń, w której funkcjonuje (zobacz: norma ISO 26000).

DLACZEGO CSR?

Zarówno duże, jak i średnie i małe przedsiębiorstwa nie są bezosobowymi bytami zawieszonymi w próżni. W dobie rosnącej konkurencji i wymagań na rynku konsumenckim funkcjonowanie wyłącznie w środowisku ekonomicznym już nie wystarcza do efektywnego prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Ponadto, firma - będąc osobowością prawną - jest swego rodzaju obywatelem, zobowiązanym do dbania o swoje otoczenie. Jak podkreśla Rafał Baniak, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki: “Profesjonalne kształtowanie relacji firmy z otoczeniem biznesowym i społecznym oraz budowanie jego wiarygodności i reputacji stają się, obok kwestii efektywności finansowej i jakości oferowanych wyrobów czy usług, istotnym elementem kształtowania przewagi na rynku”.

POSZANOWANIE

Nowoczesny biznes świadomy silnej współzależności pomiędzy czynnikami ekonomicznymi, ekologicznymi i społecznymi w procesie rozwoju przedsiębiorstwa, coraz częściej opiera swoje działania na filarach CSR. Najlepiej istotę społecznej odpowiedzialności oddaje anglojęzyczny akronim RESPECT (poszanowanie), utworzony od słów Responsibility (odpowiedzialność), Ecology (ekologia), Sustainability (zrównoważony rozwój), Participation (współdziałanie), Enviroment (środowisko), Community (społeczność), Transparency (transparentność).

DLA KOGO CSR?

Społeczna odpowiedzialność biznesu nie jest wyłącznie przywilejem wielkich korporacji. To nie tylko zakrojone na szeroką skalę kampanie medialne, promujące postawy prospołeczne czy wzrost świadomości ekologicznej wśród obywateli. CSR to także wychodzenie na przeciw lokalnym inicjatywom. Tutaj ogromną rolę odgrywają małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), które nierzadko prowadzą tzw. nieuświadomiony CSR. Od lat angażują się w życie lokalnej wspólnoty bez znajomości anglojęzycznej terminologii czy panujących obecnie trendów w ekonomii.

CSR LOKALNIE

Właśnie wspomniana lokalność jest atutem małych i średnich przedsiębiorstw. Dzięki niej mogą one “od środka” diagnozować problemy mieszkańców danej okolicy, a przez to stosować spersonalizowane, bardziej adekwatne do potrzeb formy pomocy. Tutaj CSR traci wymiar teoretyczny i bezosobowy, a nabiera fizycznego konkretu w postaci na przykład objęcia finansową opieką szczególnie uzdolnione dzieci z okolicznej szkoły, zakup sprzętu medycznego do miejskiego szpitala czy segregacja śmieci w biurze. Działania MŚP, choć na mniejszą skalę i mniej medialne, często przynoszą więcej pożytku niż ogólnopolskie spoty reklamowe ze znanymi aktorami w rolach głównych czy konferencje klimatyczne organizowane pod auspicjami korporacji energetycznych.  

Ważne jednak, aby zarówno w przypadku dużych, jak i małych i średnich przedsiębiorstw pamiętać o tym, że CSR nie jest doraźną inicjatywą czy fanaberią przedsiębiorcy-filantropa rodem z epoki węgla i pary, lecz immanentnym elementem w strukturze organizacji, z której, co tu kryć, czerpie się konkretne korzyści.  

KORZYŚCI Z CSR

Dzięki wprowadzeniu polityki prospołecznej i proekologicznej do swojej strategii działania, firma zyskuje szacunek konsumentów oraz buduje swój przyjazny wizerunek. Co więcej, szeroki wachlarz działań CSR daje jej możliwość lepszego poznania danego środowiska i tym samym przygotowania bardziej adekwatnej oferty handlowo-usługowej dla wybranej grupy klientów. Oprócz przywiązywania konsumenta do marki, zaangażowana społecznie firma przywiązuje do siebie wartościowych pracowników, podzielających jej misję, cele i metody, a także przyciąga kolejnych młodych-zdolnych. Ponadto, dzięki rozbudzonej świadomości ekologicznej firma może obniżyć koszty eksploatacji, opłaty za energię, wodę, opłaty z tytułu zanieczyszczeń. Zarządzanie CSR to właśnie umiejętność przekucia szeregu korzyści niematerialnych w konkretny rezultat finansowy. Trzeba jednak pamiętać, że zyski nie będą od razu widoczne w księgach przychodów i rozchodów.

Społeczna odpowiedzialność biznesu to przede wszystkim obopólne cele i korzyści dla przedsiębiorcy i interesariusza, mierzalne zarówno szkiełkiem, jak i sercem.